Πρώτη αγάπη / Ιωάννης Κονδυλάκης

Το βιβλίο Πρώτη αγάπη του Ιωάννη Κονδυλάκη (Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης, 2014) αποτέλεσε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάγνωση. Αρχικά με κέρδισε η εικόνα του στο βιβλιοπωλείο και στη συνέχεια πέρασα μία πολύ ωραία μέρα διαβάζοντάς το.

Θα ξεκινήσω όμως πρώτα από την πολύ σημαντική προσπάθεια των Πανεπιστημιακών εκδόσεων Κρήτης, το αισθητικό αποτέλεσμα των εκδόσεων τους και ιδιαίτερα της σειράς «Παλαιά κείμενα, νέες εκδόσεις» είναι περισσότερο από άρτιο και θα πρέπει να τους το αναγνωρίσουμε. Αυτό που έχουν καταφέρει είναι να δώσουν τη δυνατότητα σε νεότερες γενιές να διαβάσουν κείμενα του παρελθόντος.

Το συγκεκριμένο βιβλίο της σειράς, εκτός από το κείμενο του βιβλίου, περιλαμβάνει επίσης και πολυσέλιδο επίμετρο της Κέλης Δασκαλά, δίνοντας μία συμπληρωματική διάσταση στη ιδέα της «Πρώτης αγάπης» και στο πως μας έχει επηρεάσει μέχρι σήμερα. Αυτό προσδίδει στον τελικό αναγνώστη ένα ολοκληρωμένο αποτέλεσμα και στην έκδοση αυτή μία επιπρόσθετη αξία που τη διαφοροποιεί από τις άλλες που υπάρχουν στα βιβλιοπωλεία.

Το διήγημα Πρώτη Αγάπη του Ιωάννη Κονδυλάκη είναι ξεχωριστό σε έναν αναγνώστη του σήμερα λόγω της ιδιαίτερης γλώσσας του: γεμάτη με πλούσιο κρητικό λεξιλόγιο και εκφράσεις, δίνουν ξεκάθαρη εικόνα για το που τοποθετεί ο συγγραφέας του ήρωές του, στην ύπαιθρο, αλλά και το πότε.

«…Καλά, να το πως του Βαγγελιού, να μη σ’αγαπά μπλιο!»

Πρωταγωνιστής του βιβλίου είναι ο Γιώργης, το γνωρίζουμε πολύ μικρό όταν μετά από ένα χτύπημά του η Βαγγελιώ θα έρθει να τον «γιατρέψει». Από τότε ο Γιώργης δεν θα τη ξεχάσει και κάθε φορά που θα πηγαίνει στο χωριό θα προσπαθεί να μάθει περισσότερα γι΄αυτή. Γιατί είναι ακόμη ανύπαντρη; Από τότε που την εγκατέλειψε ο αρραβωνιαστικός της δεν έχει γνωρίσει κανέναν άλλο… Στη συνέχεια, και αφού ο Γιώργης είναι πλέον δεκαπέντε χρονών, μαθαίνουμε για την πρώτη του αγάπη που δεν είναι άλλη από την ίδια, την τριαντάχρονη Βαγγελιώ.

Η μητέρα του Γιώργη θα αντιδράσει πολύ έντονα όταν καταλάβει πως η σχέση τους δείχνει να σοβαρεύει, με τον τρόπο της θα προσπαθήσει να τους απομακρύνει, μέχρι που η Βαγγελιώ θα αρρωστήσει τόσο βαριά από χτικιό και ο θάνατος είναι κάτι που την περιμένει.

Αυτό, ως συνέπεια, θα μπερδέψει αυτά που αισθάνεται ο Γιώργης: υπάρχουν στιγμές που δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτή, άλλες που η αρρώστια της την απωθεί, άλλες που ενώ του λείπει τα λόγια της μάνας του τον επηρεάζουν και προσπαθεί με άλλες δραστηριότητες να την ξεχάσει. Το πάθος όμως τους θα αναζωπυρωθεί με τη σύγκρουση των δύο γυναικών.

Ποια από τις δύο αγάπες θα επικρατήσει, αυτή της μητέρας του ή της Βαγγελιώς; Ο Γιώργης είναι πραγματικά ερωτευμένος με την Βαγγελιώ ή είναι το οιδιπόδειό του (δεν έχει επίγνωση για αυτό) που του προκαλεί το πείσμα για να περάσει το δικό του και να προκαλέσει τη μητέρα του;

Η Βαγγελιώ δεν μπορεί να βγει από το μυαλό του, και ενώ η ασθένειά της προχωράει και μη μπορώντας να ελέγξει το πρόβλημά της, η μόνη λύση που θα βρει για να τελειώσει με όλα και να λυτρωθεί είναι δώσει τέλος στη ζωή της, πέφτοντας από ένα γκρεμό. Νιώθει υπαίτια για αυτά που έχει προκαλέσει με τη στάση της στον Γιώργη αλλά και την οικογένειά του…

Υπάρχει κερδισμένος στην πρώτη αγάπη; Το βιβλίο μας περιγράφει με τρόπο θλιβερό τον πρώτο ανεκπλήρωτο έρωτα του στη ζωή κάποιου αλλά και την απότομη μετάβαση του εφήβου σε έναν ενήλικα άνδρα πια. Ποιες θα ήταν οι επιλογές του στην περίπτωση που δεν υπήρχε αυτή η φιγούρα της Μάνας να προσπαθεί να προστατέψει το σπλάχνο της;

«Μα, καημένο παιδί, μέλι ’χει αυτή η κοπελιά;»

«Μεγάλο βάρος έχω στην ψυχή μου, μα ο Θεός θα με συγχωρέσει, γιατί είμαι μάνα».

Μου άρεσε πολύ. Περιμένουμε να διαβάσω και άλλες κυκλοφορίες από αυτή τη σειρά των Πανεπιστημιακών εκδόσεων Κρήτης.

Πανεπιστημιακές εκδόσεις Κρήτης | Σελίδες: 260 | Τιμή: 9€