Μια μέρα ο πόνος θα σου βγει σε καλό / Peter Cameron

Όχι, δεν πρόκειται για κάποιο βιβλίο αυτοβοήθειας αλλά ο τίτλος του μπορεί να παραπέμπει σε αυτό. Το Μια μέρα ο πόνος θα σου βγει σε καλό (εκδόσεις Κέλευθος, 2009) είναι ένα βιβλίο (όπως και πολλά άλλα φαντάζομαι) που αν έμενα μόνο στον τίτλο του ή στο εξώφυλλό του θα το είχα προσπεράσει χωρίς δεύτερη σκέψη. Έπεσε όμως στα χέρια μου και ήταν για καλό.

Έχουμε διαβάσει αρκετά για τον έφηβο που θέλει να εξερευνήσει μόνος του τους τεράστιους δρόμους μιας μεγαλούπολης και κατ’επέκταση τη ζωή του. Θα θυμόμαστε και τον Χόλντεν, τον ήρωα του βιβλίου Ο φύλακας στη σίκαλη (εκδόσεις Γράμματα, 1978), που βρίσκεται στο τέλος της εφηβείας του και ανήκει στους αντιήρωες, σε αυτούς που μένουν στην αφάνεια είτε από επιλογή είτε γιατί έτσι πρέπει να γίνει…

Για να πω την αλήθεια όταν ξεκίνησα να το διαβάζω, δεν είχα πολλές προσδοκίες, είναι από τις λίγες φορές που δεν έχω ψάξει πολύ το θέμα του βιβλίου ή τον συγγραφέα πριν το ξεκινήσω.

Στις σελίδες του βιβλίου αυτού βρίσκονται όλες οι ανησυχίες ενός εφήβου, του Τζέιμς, η μοναξιά του αλλά και η κριτική για το καπιταλιστικό σύστημα που μας ορίζει, για τον ίδιο τον κόσμο που δεν είναι φτιαγμένος για να αποδέχεται τον καθένα. Ο συγγραφέας επιλέγει ως τόπο για το μυθιστόρημά του τη Νέα Υόρκη, και λόγω του υπερμεγέθους της αναδεικνύει την απρόσωπη εικόνα των χαρακτήρων της.

Ο Τζέιμς λοιπόν δεν αντέχει τους νέους στην ηλικία του και προτιμάει να κάνει παρέα με τους «μεγάλους», οι οποίοι του δίνουν μεγαλύτερη ασφάλεια. Μέρος του κόσμου αυτού είναι η μητέρα του, η οποία ήδη βρίσκεται στο τρίτο της διαζύγιο, ο πατέρας του που είναι γεμάτος προκαταλήψεις, η αδελφή του που έχει πολύ ιδιαίτερο χαρακτήρα αλλά και η γιαγιά του, ίσως το μοναδικό άτομο που του προσφέρει καταφύγιο σε όλα αυτά που νιώθει και φοβάται.

Μετά από ένα δύσκολο γεγονός που συνέβει στο σχολείο θα υποχρεωθεί να ακολουθήσει μια θεραπεία σε μια ψυχολόγο, η οποία πιο δύσκολα στην αρχή αλλά με αρκετή προσπάθεια στη συνέχεια θα καταφέρει να έρθει σε επαφή με πιο προσωπικές ζώνες του Τζέιμς που τις κρατούσε μόνο για αυτόν. Θα είναι ο Τζέιμς όμως, αυτός που θα αποφασίσει προς τα που θα οδηγήσει τη ζωή του αλλά και αν όλα αυτά που πιστεύει έχουν πραγματικά θεμέλια.

Αυτό που σε κερδίζει στο βιβλίο δεν είναι η καταιγιστική πλοκή του, αλλά η πολύ προσεγμένη ειρωνεία του Τζέιμς σε όλα όσα του συμβαίνουν, τα οποία κερδίζουν τον αναγνώστη και τον συγκινούν (ναι, τον συγκινούν, ειδικά προς το τέλος).

Το καλύτερο που μπορείς να πεις για το βιβλίο βγαίνει από τον ίδιο τον τίτλο του «Μια μέρα ο πόνος θα σου βγει σε καλό». Ξεκάθαρα ανήκει στην κατηγορία βιβλίου coming-of-age story, όπου είμαστε αναγνωστικοί μάρτυρες της ψυχολογικής αλλά και ηθικής ανάπτυξης του πρωταγωνιστή από έφηβο σε ενήλικα. Στην κατηγορία αυτή βεβαίως και ξεχωρίζει O φύλακας στη σίκαλη. Αυτό που μας μαθαίνει το βιβλίο είναι ότι το να αναπτυχθείς σημαίνει ότι πρέπει να υποστείς κάποιες δόσεις ταλαιπωρίας οι οποίες προοδευτικά μας εξελίσουν.

Είναι ξεκάθαρο ότι δεν υπάρχει καμία σύγκριση του βιβλίου Ο φύλακας στη σίκαλη με το Μια μέρα ο πόνος θα σου βγει σε καλό, αυτό που μας μένει όμως διαβάζοντας το δεύτερο είναι πως τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο Χόλντεν στο βιβλίο Ο φύλακας στη σίκαλη είναι τα ίδια με τον Τζέιμς. Ο χρόνος δεν το άλλαξε αυτό και ο δυτικός κόσμος συνεχίζει να μας προβληματίζει με τα ίδια θέματα.

Νομίζω πως το βιβλίο αυτό κάπου χάθηκε εντός Ελλάδας, αν δεν είχε τύχει να το διαβάσω στην ισπανική του έκδοση νομίζω πως δεν θα είχα ακούσει για αυτό και είναι κρίμα. Το διάβασα στην έκδοση της πολύ ενδιαφέρουσας Libros de Asteroide.

Κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κέλευθος σε μετάφραση της Δέσποινας Παπαγιαννοπούλου. Σελίδες: 240 | Τιμή: 16,15 €