Τ'απομεινάρια μιας μέρας / Καζούο Ισιγκούρο

Γνώρισα τον κόσμο του Καζούο Ισιγκούρο μόλις φέτος. Με συντρόφευσε το καλοκαίρι το βιβλίο του Ο θαμμένος γίγαντας (εκδόσεις Ψυχογιός, 2015) που ήταν από αυτά που ξεχώρισα περισσότερο. Επιστρέφοντας ήθελα να διαβάσω εναγωνίως το αριστούργημά του για πολλούς Τ’απομεινάρια μιας μέρας (εκδόσεις Καστανιώτη, 1993). Ήταν γραφτό φαίνεται να με συντροφεύσει και πάλι σε διακοπές, αυτή τη φορά στο νησί της Τήνου.

Το δημοφιλέστερο βιβλίο του Καζούο Ισιγκούρο, Τ’απομεινάρια μιας μέρας, τιμήθηκε με το βραβείο Booker, ξεχώρισε στους αναγνωστικούς κύκλους, και στη συνέχεια μεταφέρθηκε και στη μεγάλη οθόνη με πρωταγωνιστή τον Άντονι Χόπκινς. Σε αυτό, ο συγγραφέας μάς δείχνει μέσω ενός «ημερολογίου διακοπών» τη ζωή του κυρίου Στίβενς.

Κάθε μέρα ο Στίβενς, ηλικιωμένος μπάντλερ, καθ οδόν για τον προορισμό του, μας εξιστορεί τη ζωή του ανακαλώντας πολλές αναμνήσεις που τον στιγμάτισαν. Με αυτό το ολιγοήμερο ταξίδι του «πιστεύει» ότι θα μπορέσει να διορθώσει λάθη του παρελθόντος.

Το βιβλίο χωρίζεται σε οκτώ μέρη, το «μεγάλο» ταξίδι του Στίβενς από το οποίο γυρίζει διαφορετικός και διαρκεί μόλις έξι ημέρες. Μπορείς να δεις κατάμουτρα τη ζωή σου και τα λάθη της σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Η απάντηση είναι ναι. Μπορούν όμως να διορθωθούν; Η απάντηση δίνεται από την ίδια τη ζωή.

Ο κύριος Φάραντέι, για τον οποίο εργάζεται θα πρέπει να κάνει ένα ταξίδι και προτείνει στον Στίβενς το διάστημα που θα λείπει να πάρει το αυτοκίνητό του και να ξεκουραστεί από το να είναι κλεισμένος στο παλάτι του Ντάρλινγκτον. Δεν έχει πάει ποτέ διακοπές στη ζωή του και είναι μια ωραία ευκαιρία.

Στο παλάτι όμως, εργάζονται μόνο τέσσερα άτομα, και το πρόβλημα της αναζήτησης νέου προσωπικού είναι πολύ εμφανές. Με αφορμή αυτό, ο Στίβενς αποφασίζει να κάνει το ταξίδι που του πρότεινε και να επισκεφθεί την δεσποινίδα Κέντον που του έχει αποστείλει ένα γράμμα και δείχνει ενδιαφέρον να γυρίσει στο παλάτι που εργαζόταν πριν από αρκετά χρόνια.

Στο ταξίδι αυτό, θα θυμηθεί πολλές φορές τον πατέρα του, που όπως φαίνεται έχει στιγματιστεί τη ζωή του, τον τρόπο που είχε αφιερωθεί στη δουλειά του… ήταν γι΄αυτόν ένα συνεχές πρότυπο. Μαζί με τις μνήμες του πατέρα του, θυμάται επίσης και τις στιγμές με τη δεσποινίδα Κέντον όταν δούλευαν μαζί στο παλάτι.

Η ιστορία που λαμβάνει χώρα το 1956, μας κάνει ιδιαίτερη αίσθηση γιατί είναι συνέχεια διάχυτη η ατμόσφαιρα μιας Βικτωριανής εποχής ή καλύτερα η απαξίωσή της. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του, συνειδητοποιεί ότι η δεσποινίς Κέντον, δεν θέλει να γυρίσει πλέον στο παλάτι και ότι ήταν κάτι που ο ίδιος το πίστευε λανθασμένα. Πως είναι να την συναντά μετά από τόσα χρόνια που δεν της έχει εκφράσει ποτέ τα αληθινά του αισθήματα, παρά μόνο μιλώντας για δουλειά; Γιατί πίστευε ότι τώρα είναι διατεθειμένη να γυρίσει πίσω;

Για να τον στεναχωρήσει ακόμη περισσότερο ανακάλυψε ότι ήταν ερωτευμένη μαζί του όσο διάστημα έμενε στο παλάτι, αλλά αναγκάστηκε να παντρευτεί τον κο Μπεν γιατί ποτέ του δεν της έδειξε τα συναισθήματά του. Την αποχαιρετάει και επιστρέφει από το ταξίδι του.

Ο Στίβενς σκιαγραφείται ως μια προσωπικότητα, ξερή και καταπιεσμένη που αφήνει την επιλογή να είναι ένας άνθρωπος με πάθη και λάθη για να αφεθεί και να γίνει μια λυπημένη σκιά χωρίς να επιτρέψει να υπάρχει ούτε μια ρωγμή στην ύπαρξή του. Πιστεύει ο Στίβενς ότι οι καλύτερες στιγμές της ζωής του έχουν φύγει, ή μήπως δεν ξέρει άλλο τρόπο να ζει;

Το βιβλίο αυτό είναι από αυτά που τα προτείνεις σε όλους τους φίλους χωρίς να έχεις δεύτερες σκέψεις. Ο Στίβενς συνειδητοποίησε ότι είχε αρνηθεί την ίδια τη ζωή, με αντάλλαγμα αυτά που πίστευε πως έπρεπε να πράξει, «το καθήκον» του. Με γλώσσα χωρίς υπερβολές και μια ιστορία που επικεντρώνεται στα «πρέπει» της ζωής μας που καμιά φορά δεν μας επιτρέπουν να εκφράσουμε ποιοι πραγματικά είμαστε. Υπάρχει όμως δεύτερη ευκαιρία;

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση του Γιούρι Κοβαλένκο. Σελίδες: 266 | Τιμή: 14,91€