Το φαράγγι / Ιωάννα Καρυστιάνη

Το φαράγγι (εκδόσεις Καστανιώτη, 2015) ήταν ένα από τα πιο ιδιόμορφα μυθιστορήματα που διάβασα το τελευταίο διάστημα. Η Ιωάννα Καρυστιάνη με αινιγματική/αποσπασματική γραφή, –χαρακτηριστικό γνώρισμά της–, μεταφέρει τον αναγνώστη σε μια ιδιαίτερη εξομολόγηση που υμνεί την αδερφική σχέση και την επαναπροσδιορίζει.

Όλα γεννιούνται με μια υπόσχεση που δίνεται από τα επτά αδέρφια της οικογένειας (Βαρδής, Γεράσιμος, Ευδοκία, Ινώ, Ελισαίος, Θεώνη και Αργύρης) μπροστά στο νεκρό πατέρα τους με σκοπό να πραγματοποιήσουν μια διαδρομή και οι επτά τους, κάτι σαν κοινό τάμα.

Πολλά τα χρόνια που μεσολάβησαν, όλοι τους όμως περίμεναν αυτήν τη στιγμή και έτσι τον Μάιο του 2014 συναντώνται στο Φαράγγι των Σφακιών, αφορμή για μια πολύ ιδιαίτερη αναδρομή σε κάθε μία από τις αποσπασματικές ιστορίες που τους σημάδεψαν έναν-έναν. Ο τόπος γίνεται τρόπον τινά το «εξομολογητήριο» των επτά αδερφών, και η ειλικρινής επαφή της συνάντησής τους η «λύτρωση» που προσμένουν. Η κατάβαση όμως δεν είναι εύκολη υπόθεση, είναι σαν να προσπαθούν να ξεγυμνωθούν από όλες τις προκαταλήψεις και αντιλήψεις που έχτιζαν όλα αυτά τα χρόνια.

Από τις πιο δυνατές στιγμές του βιβλίου είναι οι ιστορίες του Βαρδή, της χήρας Ευδοκίας αλλά και του Αργύρη. Αυτή που με άγγιξε περισσότερο όμως, είναι αυτή της Ευδοκίας. Ο σύζυγός της, Μάρκος, αυτοκτονεί και με ένα ιδιόχειρο σημείωμά του δεν της επιτρέπει να μιλήσει γι΄ αυτό που συνέβη. Ο Μάρκος, θύμα του οικονομικού βραχνά επωμίζεται το προσωπικό κόστος απελευθερώνοντας τη γυναίκα του από το οικονομικό βάρος των χρεών και πέφτει στον γκρεμό με τη μηχανή του. Η ίδια δεν τολμά να το ομολογήσει ούτε στα αδέρφια της.

«Αν οι άνθρωποι δεν ονειρεύονται κάτι ξυπνητοί, δεν ονειρεύονται τίποτα και κοιμισμένοι».

Τι μυστικά μπορεί να έχει ο καθένας τους; Θα είναι διατεθειμένοι να μιλήσουν ειλικρινά; Το φαράγγι είναι το σημείο όπου τα εσώψυχά τους βρίσκουν κοινό τόπο και μας κάνουν συνοδοιπόρους σε αυτό… Διαβάζοντας το Φαράγγι είναι σα να προσπαθούμε να κάνουμε τη δική μας ενδοσκόπηση στο βαθύ εσωτερικό μας κόσμο.

Η ανάγνωση του δεν ήταν εύκολη υπόθεση μπορώ να πω, κάθε λέξη του μετράει και πονάει· αν έχετε διαβάσει και άλλα βιβλία της Ιωάννας Καρυστιάνη θα το γνωρίζετε καλά. Όμως, ολοκληρώνοντάς το, αυτό που μένει στον αναγνώστη είναι μια βαθιά ανακούφιση.

Καθόλου τυχαία, δεν ήταν επίσης, και η ημερομηνία της συνάντησής τους: παραμονές των διπλών εκλογών και σε μια περίοδο πλήρης «συμπίεσης» των θεσμών της οικογένειας με όλα αυτά που ταλαιπωρούν τη σύγχρονη κοινωνία, συνειδητοποιούν ανακουφιστικά ότι απολαμβάνουν την τύχη να ζουν εκπληρώνοντας το όνειρό τους: «Από σήμερα γερνάμε όλοι μαζί».

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη.