Ακτοσημεία [Amers] - Saint-John Perse

Η Θάλασσα, υφασμένη μέσα μας, ίσαμε της αβύσσου τις λόχμες, η Θάλασσα μέσα μας, υφαίνοντας τις μεγάλες της ώρες φωτός και τα μεγάλα από σκότη πεδία της ―

Και καθώς τρέχαμε προς την υπόσχεση των ονείρων μας, σε μια πανύψηλη πλαγιά από κοκκινόχωμα φορτωμένη αναθήματα και κερασφόρα ζώα, και καθώς ποδοπατούσαμε το κόκκινο χρώμα της θυσίας, στολισμένο όσχους και μπαχάρια, ίδιο μέτωπο κριαριού κάτω από τους χρυσούς κροσσούς και τα γαϊτάνια, είδαμε παρέκει ν’ ανεβαίνει ή άλλη όψη των ονείρων μας: το ιερό τούτο πράγμα στην χαμηλότερη στάθμη του, η Θάλασσα, αλλόκοτη, εκεί και που ξαγρυπνούσε την αγρύπνια της Ξένης ― αφίλιωτη, κι άμοιαστη, κι αιώνια ασυνταίριαστη ― η Θάλασσα περιπλανώμενη πιασμένη στο δοκάνι της εκτροπής της.

Η θαλασσινή αύρα βρίσκεται σ’ όλες τις πόρτες κι η θάλασσα στο τέρμα όλων των δρόμων, αύρα και θάλασσα στις ρήσεις και στη γέννηση των νόμων μας.

Τα βιβλία μας διαβασμένα, τα όνειρά μας τελειωμένα, αυτό ήταν όλο; Πού η τύχη λοιπόν, πού η διέξοδος; Πώς να λαθρέψουμε φτάσαμε έτσι, και το σύνορο είναι ποιο, που δεν το πατήσαμε;

Κι άραγε ετούτη η θάλασσα συνεχίζει να είναι ακόμη θάλασσα, που ανασκάφτει μέσα μας τα μεγάλα αμμώδη αβαθή της, και κείνη που για άλλες μάς κάνει λόγο αμμουδιές;

Κι η γλυκύτητα βρίσκεται στην προσμονή, όχι στην πνοή, μήτε στο τραγούδι. Κι υπάρχουν πράγματα εκεί που δύσκολα ιστορούνται και που ακόμα κι εμείς δεν τα έχουμε εντελώς αντιληφθεί… Καλύτερα ας σωπάσουμε, το στόμα δροσίζοντας με μικρούτσικα κοχύλια.

Ονειρεύτηκα, ένα βράδυ, νησιά απ’ το όνειρο πιο χλωρά…

Σε ποια πέρατα δίνεις τις μάχες σου εκεί που εγώ δεν είμαι;

Όμως περισσότερο από τρόπος γνώσης, η ποίηση είναι πρωτίστως τρόπος ζωής ― και μάλιστα ζωής εντελούς. Ο ποιητής υπήρχε μέσα στον άνθρωπο των σπηλαίων, θα υπάρχει στον άνθρωπο των ατομικών εποχών διότι είναι εγγενές κομμάτι του ανθρώπου. Από την ποιητική αξίωση, αξίωση πνευματική, γεννήθηκαν οι ίδιες οι θρησκείες, και από την ποιητική χάρη, η σπίθα του θείου ζει αιώνια στον ανθρώπινο πυριτόλιθο. Όταν καταρρέουν οι μυθολογίες, στην ποίηση είναι που βρίσκει καταφύγιο το θείο· ίσως ακόμη και τη μεταβίβασή του. Και έως το κοινωνικό πεδίο και την ανθρώπινη αμεσότητα, όταν οι Αρτοφόροι της αρχαίας πομπής δίνουν τη θέση τους στις Λαμπαδηφόρους, η ποιητική φαντασία είναι εκείνη που πυροδοτεί και πάλι το υψηλό πάθος των λαών σε αναζήτηση διαύγειας.

Οι πολιτισμοί ωριμάζοντας δεν πεθαίνουν από τα ρίγη ενός φθινοπώρου, μετασχηματίζονται μόνο. Η αδράνεια και μόνον αυτή είναι απειλητική. Ποιητής είναι εκείνος-εκεί που θραύει για εμάς το καθ΄έξιν.

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος, σε μετάφραση της Ελένης Κόλλια.